Vlucht in het Verleden

Vlucht in het verleden.

“Back to the future” was een succesvolle filmtrilogie, waarvan het eerste deel in de jaren '80 uit kwam.
In die films staat het tijdreizen centraal.

Momenteel is de wereld in afwachting van COP21, de Parijse klimaatconferentie.
Voorspellingen die het einde van het fossiele brandstoffentijdperk aankondigen tuimelen over elkaar heen.
Daarbij worden de grote energiemaatschappijen gaarne vergeleken met de rolfilmpjesgigant Kodak,
waarmee het slecht is afgelopen.
Milieu organisatie Urgenda heeft zelfs een plan gemaakt om fossiele brandstoffen reeds in 2030 uit te bannen
en trekt ook de aandacht met een wandeltocht naar de lichtstad.
Daarbij sluiten Bekendheid zoekende Nederlanders en Opportunistische Ondernemers zich gretig aan.

Laat ik beginnen te vermelden dat er in Urgenda's plannen prima dingen zitten.
Efficiency is altijd goed. Aan gebouwverwarming is nog veel te verbeteren.
Maar dit soort ontwikkelingen vindt toch wel plaats.
Voedingsadviezen zijn op andere plaatsen ook te vinden.
In de geest van de aanhef van dit artikel zou een mooie ondertitel van Urgenda's plan zijn : “Forward to the Past”.

Want de hoofdlijnen zijn zorgelijk en betekenen groot welvaartsverlies.
Urgenda begint met 50% energiebezuiniging.
Per dag is dan landelijk nog 3TWh / 2 = 1,5TWh = 1500GWh nodig.
Gevoelsmatig moet dat kunnen.
Veel consumptieve uitgaven, zoals vliegreisjes, kunnen best gemist worden.
Texel in plaats van Tenerife.
Urgenda zet in op windturbines en zonnepanelen.
Er moet van elk 25GW vermogen worden opgesteld.
Nu is van zonnepanelen de productiefactor 10%, dus per dag leveren die op: 25GW * 0,1 * 24 = 60GWh.
De productiefactor van windturbines is 33%, dat levert per dag op:
25GW * 0,33 * 24 = 198GWh, samen dus zo'n 250GWh.
Huuuh?
Waar komt die resterende 1500 – 250 = 1250GWh energie vandaan?
Uit biomassa. Daarvoor is 3 x de oppervlakte van ons land nodig berekent Urgenda.
Maar dat is slechts tijdelijk, totdat
1. een Smart Grid is geďnstalleerd en
2. nieuwe opslagtechnieken voor elektrische energie zijn ontwikkeld.
Tot die tijd dienen bio-centrales als backup.

Laten we eens aannemen dat deze droom is gerealiseerd.
Dan moeten we dagelijks toe met 250GWh in plaats van de huidige 3000GWh.
Een teruggang van 90% in welvaart.
Nou ja, iets minder door hogere efficiency, de techniek is inmiddels voortgeschreden en wat minder kan best.

Alle daken zijn in dit scenario met zonnepanelen bedekt en leveren bij bewolking en sneeuw niets op.
Op land en ter zee staan ruim 40 windparken. Dat moet kunnen.
Maar wat zijn we kwetsbaar geworden.
Want dan moet het wagenpark weken stil staan als de biodiesel nodig is voor dijk- of duinversterking.
Dan duren de schoolvakanties een maand langer omdat alle handen nodig zijn om de oogst binnen te halen.

Toegegeven wordt, dat de aanleg van windparken en zonnepanelen heel veel geld kost.
Aanvankelijk moet de bio-industrie 1250GWh / dag leveren tegen zon en wind 250GWh.
Is het dan niet handiger om die bio tak een beetje uit te breiden , tot 3,6 maal onze oppervlakte,
en die windparken te schrappen.
Dat scheelt meteen 150 miljard euro.
Dit schetst het irreële karakter van Urgenda.
Die gaat uit van hun Hobbitstee speeltjes: windmolens en zonnepanelen en vult ontbrekende schakels in met biomassa, bio dus goed.
Een groene facade, want biomassa is de smerigste brandstof die er is.

Ook merkwaardig zijn de hoge verwachtingen van een Smart Grid.
In eigentijdse termen : demand side management.
Op de FD energieconferentie over de rol van de netwerkbeheerder in de energietransitie, waar ik onlangs aanschoof,
vlogen slimme (2 richtings) energiemeters en smart grids je om de oren.
Door hiermee vraag en aanbod slim op elkaar af te stemmen hoopt men de pieken in de opwekking en vraag te egaliseren.
Maar zou dit echt 1250GWh van de 1500GWh verschil maken?
Mij slaat tenminste de schrik om het hart.
Dit is geplande armoede, meer kan ik er niet van maken.
Het smart grid als Big Brother, die onze warmtepompen uitschakelt als de zon onder is gegaan en de wind luwt.
Zodat alleen de elite er nog warm bij kan zitten.
Hier wordt met de beste bedoelingen de basis gelegd voor een eng collectivistisch systeem
waarvan de vorige eeuw een paar nare voorbeelden heeft laten zien.

“Waar doe je het voor”, is altijd de vraag.
Het antwoord is hier: duurzaamheid.
Laten we duurzaamheid even definiëren als een handelswijze die lange tijd is vol te houden.
“Voor onze kinderen” wordt meestal nog toegevoegd om het morele gehalte en de offervaardigheid te benadrukken.
Dan stellen we vast dat er op vele plaatsen op aarde gedurende duizenden jaren al duurzaam werd geleefd in harmonie met de natuur.
In die kulturen was geen ontwikkeling maar stagnatie.
De levensverwachting was heel laag.
Zo doodden Amazone indianen een nieuwgeborene als de vorige nog niet van de borst was.
Onze welvaart is het gevolg van een niet-duurzame leefwijze, vooral door het gebruik van fossiele brandstoffen.
Die verschaften genoeg goedkope energie voor iedereen en daarmee vrijheid voor iedereen.
Daaraan danken wij wetenschap en welvaart.
Fossiele brandstoffen ontkoppelden landbezit en macht, zodat het feodale tijdperk verlaten kon worden.

Duurzaam leven in armoede is simpel.
Ziekten en gebrek helpen daarbij een handje.
Met een eenzijdige nadruk op duurzaamheid bestaat het gevaar dat die doelstelling via welvaartsvermindering gaat worden bereikt.
Dat is de makkelijkste weg. Daarom moeten we die slimme energiemeters en het smart grid buiten de deur houden.
Daarom moet de primaire doelstelling zijn: welvaarthandhaving.
Duurzaamheid is daar dan hopelijk het gevolg van.

De grootste zorg van Urgenda is de toenemende CO2 concentratie in de atmosfeer.
In tegenstelling tot de realiteit schets Urgenda het ene na het andere doemscenario.
Ook de urgentie wordt beklemtoond. Binnen 20 jaar moet het fossiele roer om en anders is het te laat.
Maar in die 20 jaar mogen blijkbaar wel duizenden windmolens worden geproduceerd met per stuk honderden tonnen staal en beton.
Er mag wel 1250GWh per dag biomassa worden gekapt en verstookt.
Dat is allemaal extra CO2 die pas over een periode van 80 jaar wordt gebonden door nieuw bos.
Het is dus allemaal kabouterwerk en activisme. Niks milieu.
Angstvallig wordt vermeden wat echt werkt : Kerncentrales.
Het Urgenda plan is daarom een trieste ontkenning van het menselijk vernuft.
Een vorm van capitulatie of zelfkastijding voor het “leed” dat wij moeder aarde zouden aandoen
door ertsen en kolen te delven.
Voeg daarbij de inconsequentie dat men wel vertrouwt dat straks opslagsystemen voor elektrische energie
gerealiseerd zullen worden, maar niet wenst in te zien dat er op nucleair gebied
fantastische innovaties zijn te verwachten die de mensheid vooruit kunnen helpen.
Die overvloedige energie leveren tegen lage prijs zodat we niet hoeven te miemelen over
enkele procenten verspilling en we geen vrachten apparatuur in huis hoeven halen
om nog iets te maken van een schaars en willekeurig energie aanbod.
Met overvloedige energie kunnen we ons afval recyclen, mooiere steden bouwen,
snellere transportsystemen aanleggen.
En minder beslag leggen op grond, de biomassa voor de bodem laten tegen erosie
en de natuur voor planten en dieren.

Ook beschouwt Urgenda de Nederlanders blijkbaar als het uitverkoren volk.
Want wij leggen beslag op drie keer ons oppervlak bij de buren, wat alleen mogelijk is die dat niet doen.
Urgenda moet zich de ogen uit het hoofd schamen voor deze genadeloze aanslag op mens en natuur.